Data e postimit: 0000-00-00 00:00:00
Titulli: PSHERËTIMA PRANË SHELGUT LOTUES
Lloji: Tregim
Tema: PSHERËTIMA PRANË SHELGUT LOTUES
Autori: SHQIPONJA AXHAMI
Qyteti: Prishtinë
E-mail: Email eshte i fshehur!
Teksti:
Pjesa e I.

1.
Pasi lexoi në mënyrë instiktive recetën e kekut me një nervozizëm që shpesh i shpërthente në të tilla raste, hoqi unazat prej floriri dhe i përplasi në tabakanë atypranë. Vetëm rrethi i fejeses nuk i dilte asnjëherë. Pasi i hodhi një vështrim përbuzës rrëmbeu me shpejtësi rrahësen e vezëve dhe, teksa përziente brumin e verdhë, hidhte sytë herë mbas here tek tabakaja ku verdhonin unazat. As vetë s’e kuptonte si i mbante gjithë ditën në duar, aq më tepër se s’kishin ndonjë elegancë. Sa herë që ai e lëndonte, ajo gatuante kek. Nuk e dinte as vetë përse. Ai nuk i hante ëmbëlsirat. Ndoshta kështu ajo hakmerrej në njëfarë mënyre dhe, teksa turbullohej akoma më shumë në mendimet dhe skenat e hidhura të asaj nate, i rrëshqiti një lot nga syri i djathtë. Si mundej vallë të mendonte atë term harbut? Apo, si një hakmarrje për atë njeri që e kish dashur më shumë se veten?
Psherëtiu dhe me pëllëmbën e dorës, fshiu cepin e syrit dhe një buzëqeshje ironike i mbeti në buzë.
- Ishte aq i hidhur, – qeshi me vete dhe pasi lau duart u pa në pasqyrë.
Për fat nuk i kish mbetur ndonjë shenjë në fytyrë. Pasi sistemoi kuzhinën u kthye tek tabakaja, ngjeshi me radhë unazat në gishta, pasi shpesh herëai ia kish bërë vërejtje, madje ato i qenë bërë shkak që ai të shpërthente mbi të si gjithmonë. U fut në dhomën e gjumit dhe i hodhi sytë pasqyrës, vuri duart mbi belin e brishtë dhe psherëtiu thellë… Psherëtiu prapë dhe shpërtheu në të qara. U këput mbi krevat dhe, teksa qante, gati me të madhe mundohej të ulte gjer në fund të këmbëve kindin e fustanit. Në atë gjendje nuk mund t’i shihte shenjat mavi që ai ia kishte bërë një natë më parë pa më të voglin shkak.
Pasi ndenji ashtu për gati dy orë, u ngrit. Koka i rëndonte dhe dukej sikur e tërhiqte mbrapa, por i hodhi përsëri një vështrim pasqyrës. S’i kish mbetur pothuajse asnjë pikë gjak, sytë i kishin vënë një rreth mavi dhe gropëzat e faqeve i qenë thelluar, por prapë ishte akoma e bukur. Të paktën akoma s’i kish humbur ai vështrim prej engjëlli që dukej sikur lutej vazhdimisht!
Era e kekut të stërdjegur ia shpoi hundën sapo hapi derën e dhomës. Vrapoi drejt kushinës. Tymi dhe era e djegur e hutuan. Mes frikës se ai do të hapte derën pas çdo sekonde, rrëmbeu një peshqir, hapi dritaret, lëshoi aspiratorin dhe duke mallkuar veten nën zë lutej që të paktën atë ditë ai të vonohej. Pasi era edhe tymi u shpërndanë disi, pa orën. Ishte gati katër. Psherëtiu e lehtësuar dhe duke menduar që të fshihte diku tavën u shemb përsëri mbi divan dhe u përlot… I hodhi me urrejtje sytë kukullës në anë të divanit… Psherëtiu prapë thellë dhe u ngrit. Fati, me sa duket, atë ditë qe me të dhe ashtu mes frikës e dëshpërimit, i hodhi sytë barkut. Ndoshta të nesërmen ose ndonjë ditë tjetër, kushedi fati do të kujtohej…
Psherëtiu përsëri dhe mblodhi forcat duke gërryer tavën e djegur të kekut….

2.
Banonin në katin e dytë të një ndërtese pas ambasadës amerikane. Dielli e ndriçonte krejt shtëpinë vetëm mbasdite. Që ditën e parë që kish ardhë sikur kish ndjerë njëfarë mërzie. Një shelg lotues zgjatej gjer tek dritarja e kushinës dhe përplasej pas saj sa herë që frynte erë. Kish dëgjuar nga gjyshja se shelgu lotues ndillte ters. Ai sapo kish dalë. Ajo i hodhi sytë asaj rrëmuje mëngjesi dhe psherëtiu. Dita e djeshme kish qenë e lodhshme; e kish pritur gjer vonë dhe aty rreth orës dymbëdhjetë e kish marrë gjumi. Zilja e derës e kish zgjuar. Me një qetësi që as vetë s’e dinte se nga e gjente, ia kish hapur derën e qetë… Sa herë që e rrihte e dinte se të nesërmen ai sillej mirë… Hapi dritaren e aneksit dhe e dërmuar u mbështet mbi të si të mbështetej në një shoqe të vjetër. Treti vështrimin larg në skajin më të largët të qiellit. Re të murrme, si duket nga pluhuri i qytetit, i zinin frymën një reje bardhoshe. Ajo u largua nga aneksi dhe doli ta shihte nga dritarja e dhomës së gjumit pasi shihej më mirë. Rrathët e reve të murrme sa vinin dhe e ngushtonin dhe reja bardhoshe më në fund u dorëzua. Rrethi i reve prej pluhuri tashmë u bashkua dhe mori formën e një mase që të trembte. Ajo psherëtiu duke hequr sytë nga qielli. Pa me përbuzje krevatin që kish mbetur rrëmujë qysh mbrëmë. Pasi i kish hapur derën ai se ç’kish murmuritur nga ato fjalët e zakonshme justifikuese dhe e kish mbërthyer pas gjoksit… Ajo asnjëherë nuk i shmangej dhe e kish lënë të luante me trupin e saj si çakalli me prenë dhe teksa shihte kokën e tij të tultë që rrëshqiste tërë qejf në trupin e saj që kudo ndiente dhimbje, mendonte: “Qenie është ky mish? E meriton të quhet njeri, apo ajo qe e marrë që pranonte një realitet të tillë?”.
Para tetë vjetësh qenë dashuruar marrëzisht pas njëri-tjetrit, por nuk kishin fëmijë dhe kjo i ndërlikonte më shumë gjërat. Në fillim ai filloi t’i bërtiste pa shkak; më vonë i gjuante me ndonjë shpullë dhe tani e rrihte në mënyrë çnjerëzore.
Ai kish kryer një shkollë të mesme dhe qe tip i hedhur. E kish parë një ditë maji në oborrin e shkollës dhe bëri të pamundurën që ta bënte për vete. Ishte simpatik dhe i shkathët. Quhej Artur.
Ajo vinte e imët, por e gjatë, me sy fëminorë blu në gri, me buzë të plota dhe një buzëqeshje që kurrë s’i hiqej. Ishte shumë e dashur me të gjithë, prekej dhe i vinte keq dhe për një fëmijë. E quanin Sara.
Pasi mblodhi me nervozizëm çarçafët mbi të cilët kish mëkatuar vetëm një natë mbasi qe rrahur u sul drejt kushinës se duhej të bënte punët. Ishte data 22 dhe në këtë datë kishte kontroll mjekësor. I nxirrnin vazhdimisht probleme me mitrën. Në orën dhjetë i vinte kunata që e shoqëronte gjithmonë. Teksa fuste çarçafët në makinën larëse ndjeu një si drithërimë në fund të barkut. Po sikur të kishte mbetur shtatzanë? Psherëtiu, u mbështet sipër makinës larëse dhe ndjeu një bllokim në zemër që kohët e fundit ishte shpeshtuar, sidomos gjatë natës… Psherëtiu prapë. Sa herë që psherëtinte sikur lehtësohej dhe merrte forca të reja. Rregulloi njëfarësoj punët në kushinë dhe ia dha truri të bënte tualet. Ajo ishte mjaft e bukur dhe s’kishte nevojë për shumë makiazh, por në të tilla raste mes dhimbjes e frikës se ç’do të ndodhte, të bërit makiazh sikur e lehtësonte, sikur bënte një sfidë për të qenë ndryshe. Hapi sirtarin e parë të pasqyrës dhe nxori një të kuq të fortë. U lye me një krem që s’e kish përdorur asnjë ditë që nga koha kur kishte shkelur në atë shtëpi. Ndoshta dhe ishte skaduar. Megjithatë, e ndjeu ndryshimin që i bëri në lëkurën e saj të butë. I dha një një hije në rozë dhe ia mbuloi lodhjen dhe rrathët e syve, forcoi dhe qerpikët dhe u dha një nuancë në ngjyrë pjeshke mollzave… Mbaroi së lyeri dhe i hodhi një vështrim të imët fytyrës së saj në pasqyrë dhe i tha vetes:
- Eh, Sara, e fortë paske qenë!
Ashtu e lyer ngjante jo engjëllore dhe merrte një pamje provokuese dhe të fuqishme, por sidoqoftë, të mahniste.
Arturi nuk e kishte shumë qejf kur lyhej, madje dhe në ato pak raste që ishte lyer e kish urdhëruar ta hiqte makiazhin. Ajo ishte bindur si gjithmonë në heshtje dhe me zemër të thyer, mirëpo sa herë ai e lëndonte fizikisht, për një javë rresht nuk i fliste dhe nuk i bërtiste. Qe në një farë mënyre një kërkim ndjese harbute, derisa gjërat fillonin e përsëriteshin nga e para.
Zilja e derës ia ndërpreu vështrimin tek pasqyra. E hapi derën me përtesë. Qe kunata e saj.
- Erdha me pak vonesë, – i tha ajo. – Kisha vajzën pak sëmurë.
- S’ka gjë, – ia ktheu Sara, e cila as e kishte vënë re që ishte afruar ora dhjetë.
Tek zbrisnin shkallëve Sara i tha:
- Hë, bukur?
Kunata qe tip i heshtur dhe nuk fliste shumë, por ia ktheu buzëqeshjen dhe i tha:
- Por, ti e bukur je edhe pa u lyer!
U avitën te klinika. Dera e klinikës ishte ngjyrë jeshile dhe Sarës gjithmonë i kishin pëlqyer lulet natyrale që në kontrast me pluhurin dhe të nxehtin përjashtë të ngjallnin kënaqësi dhe prehje. Mjeku që kontrollonte Sarën qe një burrë rreth të pesëdhjetave dhe që në ditën e parë ajo kish vënë re që ai e kish pritur ngrohtë sikur t’ia kish lexuar në sy jetën që ajo bënte. Sara u fut menjëherë (gjithmone futej me kunatën, sepse kështu e kish urdhëruar Arturi).
- Mirdita! – e përshëndeti mjekun me zërin e saj të ëmbël. Mjeku u ngrit në këmbë dhe i dha dorën. Pasi hapi kartelën, i kujtoi Sarës se ajo kishte radhën jo vetëm të ekos, por dhe të vizitës. Sara u mpi. Nuk mund ta bënte atë gjë, sepse në kofshët e saj kishte ende shenja dhune. Mërmëriti nëpër dhëmbë. Mjeku e pyeti se çfarë kishte. Ajo u skuq, diç murmuriti prapë nëpër dhëmbë, por mjeku si ta kish kuptuar, ia preu atë mërmërimë fjalësh dhe i tha se nuk prishte punë dhe vizitën mund të kryenin edhe një herë tjetër. Sara psherëtiu e lehtësuar, shtriu këmbët dhe zbuloi barkun. Nuk e shihte kurrë në sy mjekun, as kunatën. Vetëm sa ndiente zemrën kur mjeku i hidhte atë masën e ftohtë mbi të cilën rrëshqiste sontoja e ekos. Mezi priste zërin e mjekut dhe ato sekonda i dukeshin orë.
- Mirë, – ndjeu zërin e prerë të mjekut, por kjo nuk e qetësoi aspak, pasi edhe kur analizat i dilnin keq, ai kështu i thoshte gjithmonë.
Uli bluzën dhe ktheu kokën nga mjeku. Ai i hodhi një vështrim plot ëmbëlsi dhe i tha:
- Gjërat janë për mirë, kisti që mbërthente qafën e mitrës ka shpërthyer, por infeksioni duhet luftuar.
Sytë iu mbushën me lot dhe një dhimbje e fortë i theri në fund të barkut. U ngrit e pikëlluar, lotët i fshiu me të shpejtë që të mos i shihte mjeku dhe buzëqeshi si me përtesë. Nxori një “Faleminderit” të ngjirur dhe priti që mjeku të plotësonte kartelën dhe recetën. I futi krahun kunatës dhe psherëtiu përsëri.
- Çfarë ke? – e pyeti ajo, – në vend që të gëzohesh…
- Nuk e di, – ia preu Sara. – Kisha një parandjenjë se isha shtatzanë. Hë, ç’flas dhe unë!
Vazhduan një copë rrugë në heshtje. Qe një vapë e padurueshme që sikur ndillte shi. Trotuaret i dukeshin të mjegullta, ndërsa kalimtarët, që pothuajse të gjithë e shihnin me admirim, as i vinte re. Një gungë sa një vezë i ngeli në fyt. Donte të shpërthente, të vraponte mes turmave e të dilte në një shesh pa frymë njeriu, të shihte me orë të tëra qiellin pa frikën se kish lënë ndonjë punë mangut. Dhe vetëm një herë, të paktën vetëm një here, të qartësonte kokën e turbullt e të gjente sadopak veten.
Një klithmë fëmije ia preu mendimin, por hodhi sytë përreth dhe psherëtiu:
- Ndoshta mjeku kishte të drejtë, gjërat ishin për mirë.
Ktheu kokën nga kunata dhe vuri re se ajo qe mbuluar e tëra në djersë. Një erë që ngrinte pluhur ia prishi flokun e verdhë dhe tërë formë. Shpejtoi hapat dhe mezi priste të shkonte në shtëpi të hiqte makiazhin, që i dukej se po e shqetësonte më shumë se era…

3.
Tek përtypte me nervozizëm sallatën jeshile, fletët e së cilës sikur ndienin dhimbje në nofullat e tij të forta, Arturi theu i pari heshtjen:
- Hë, ç’të tha mjeku?
Me një zë prej engjëlli Sara iu përgjigj:
- Gjërat janë për mirë.
- Domethënë, mirë? – e pyeti ai me nervozizëm.
-Jo, – tha Sara mbytur, – por mitra është më mirë.
Arturi përtypi akoma më me nervozizëm sallatën jeshile, fshiu duart me kartëpecetë dhe u ngrit të dilte pa u shtrirë si ditët e tjera në divan. Kur bëri të dilte ajo i dha recetën që t’i blinte ilaçet. Ai e rrëmbeu me nervozizëm dhe e futi pa kujdes në xhepin e xhinseve dhe doli duke përplasur derën me forcë. Të ishte nga ato ditët e zakonshme kushedi sa do të kishte bërtitur, por qenë ditët e arta, ditët e ndjesës harbute! Sara u përlot përsëri, u shtri në divan… Ngriti kindin e fustanit, pa shenjat dhe për një moment, e ndjeu se i meritonte. Ç’vlerë kishte një grua që s’mund të lindte fëmijë? E kapi përsëri ai ngushtim i frymëmarrjes dhe u ngrit e piu ujë! Kokën mezi e mbante. Mori pultin nga tavolina dhe për të hequr ato mendime idiote që i vlonin në krye, ndezi televizionin. Para pak javësh kish ndjekur një dokumentar mbi Kosovën. Kish ndjekur intervista të drejpërdrejta nga qytetarë që flisnin për makthin dhe gjenocidin serb. Qe drithëruar. Që nga ajo ditë i ndiqte rregullisht lajmet, sidomos ato mbi Kosovën dhe nuk e shpjegonte përse, ndoshta ngaqë diskriminohej dhe vetë dhe tek dëgjonte dhe shihte se kishte dhe më keq, sikur ngushëllohej disi. Në lajmet e fundit flitej se në Kosovë po organizoheshin grupe militante për çlirimin e Kosovës. Organizata quhej UÇK dhe çdo ditë e më shumë çetat çlirimtare po përhapeshin në gjithë Kosovën. I ngriti zërin televizionit dhe u pikëllua kur dëgjoi se në një katund afër Mitrovicës një tetëmbëdhjetëvjeçar shqiptar i Kosovës ish gjetur i vrarë… Tek përpiu lajmet sikur e fashiti pak brengën: bota ndodhej përballë problemesh kardinale si lufta, të rinj që po vriteshin, armët bërthamore…
E veshi veten me petkun e durimit dhe psherëtiu disi e lehtësuar. Sallata jeshile që Arturi kish lënë në pjatë kish marrë formën e një karkaleci të shtypur. Tek pastronte tavolinën, i hidhte vështrimin me çudi asaj pjate. Koka i ziente. Piu një aspirinë dhe u shtri. Në tru i thernin si thika fjalët e mjekut, kronikat e lajmeve dhe neglizhenca e të shoqit…

4.
Gushti filloi me shira. Sara e urrente shiun ngaqë boshllëkut të shtëpisë i shtohej zhurma gjumëndjellëse e pikave dhe si për inat shelgu lotues përplasej më shpesh pas xhamit të dritares së kushinës. Në atë heshtje varri ajo kishte frikë t’i afrohej dritares. Shelgu dukej sikur e kërcënonte dhe i thoshte: “Jam këtu për të të vajtuar…”.
Arturi kish ditë që kthehej vonë. Sara kurrë nuk kishte qenë xheloze as kur qe fëmijë, edhe pse kish qenë më e madhja prej fëmijëve. Falë natyrës së saj të dashur dhe të brishtë kurrë nuk prekej, por veç dhuronte dashuri… Në qoftë se xhelozia ishte ves, antivlerë, sëmundje a dreq, do të lutej që të paktën për këtë kategori grash që nuk lindnin fëmijë, ajo të pranohej sepse mbinte në plehun e dhimbjes dhe çdo ditë e më tepër ujitej prej frikës. Ajo qe e sigurtë se gjatë tetë viteve më shumë zënke se jetese Arturi kish gjetur prehje tek një dikush tjetër, ndryshe nuk mund të shpjegohej gjithë ajo dashuri e dikurshme e kthyer si me magji në dhunë. E brente si krimbi dërrasën fakti që kish vite që s’mund të hapej me të, që i shërbente mekanikisht dhe që as vetë s’e shpjegonte se si mund të kalonin ato pak minuta intimitet ashtu në heshtje vrasëse.
Ora e kish kaluar mesnatën. Ai akoma s’kish ardhur. U shtri, mori të lexonte një revistë, por prapë e mbylli se nuk i duronte dot ato frazat e psikologëve se si mund të shmangej dhuna. Një vetëtimë çau heshtjen e dhomës; ajo u mbulua me çarçaf. E mbuluar nuk kishte shumë frikë pasi qysh e vogël i kishte tmerr vetëtimat. Në errësirën mbytëse të çarçafit kaloi nëpër mendjen e lodhur ato pak muaj të fejesës. E kish dashur aq shumë atë sa mundohej të bënte të pamundurën që ai të ishte i lumtur. Kishte qenë nxënëse e shkëlqyer dhe studimet e larta s’i kish vazhduar vetëm se ai sikur s’e kishte pasur shumë me dëshirë. Nuk mund të kalonin as dy orë pa i telefonuar dhe tash s’kish kaluar aq shumë kohë që ai e linte fillikat në atë shtëpi që i dukej gjithmonë e mërzitshme dhe tek dëgjonte vetëm zhurmën e shelgut lotues.
Psherëtiu thellë, u kthye nga krahu i majtë dhe mbylli sytë. Në mendje i dilnin skena të çmendura seksi që ndoshta në atë kohë Arturi mund të ishte duke përjetuar. Psherëtiu prapë. O Zot, sa e dëshironte atë fëmijë dhe i dukej sikur veç ekzistenca e tij do të zgjidhte gjithë atë makth dhe rrëmujë! Me këto mendime e zuri gjumi. Pas një gjumi të rëndë u zgjua. Ai kushedi kur kishte ardhur, i kish kthyer shpinën dhe gërhiste. Dukej se kishte pirë. Ajo e vështroi një copë herë me kureshtje. Tiparet e zeza dhe vetullat e trasha ia shtonin dhe më shumë vrazhdësinë. Ajo ndjente një farë frike sa herë që e vështronte pasi çdo tipar i tij që dikur i qe dukur i bukur tashmë i ngjallte frikë. A thua çdo gjë po merrte tatëpjetën? U ngrit pa zhurmë. S’donte ta zgjonte sepse të martave ai kishte pushim. Vuri qumështin të ngrohej dhe treti sytë mbi tavolinë. Në mes të saj ajo kish vënë një anije të punuar me dorë. E kish blerë në pazarin e punimeve artistike. Nga pakujdesia e Arturit anija ish rrëzuar në anë. Për një moment iu kujtua një poezi që e kish lexuar kohët e fundit. Nuk e mbante mend të gjithën, por nën zë përsëriti disa vargje:
Mos u trego i butë
Me atë që fytyrës
Të verdhën e glackës
Së pulës më të shëmtuar
Të ka hedhë
Timonin anijes ndryshoja
Dhe Zoti do shfryjë i lehtësuar…

U afrua dhe seç e ngriti në këmbë anijen e rrëzuar. Poshtë saj nxinte telefoni. Ai e kishte harruar, si duket, pasi asnjëherë s’e linte pa kujdes. Ajo e mori në dorë dhe ndjeu një therje në zemër. Ta hapte e ta lexonte? Po ta merrte vesh, ai do të lëndohej më shumë. Psherëtiu thellë… Megjithatë, mori guximin dhe e hapi dhe lexoi me të shpejtë disa emra. Zemra sa s’i ndaloi. Sikur e ndiente që do të lexonte ndonjë emër femre. Mori frymë thellë dhe herë pas here hidhte sytë nga korridori edhe pse dera e dhomës së gjumit kërciste shumë. U mpi, sikur u shemb krejt përtokë. Seç kish një parandjenjë! Xhina, prapë Xhina… Disa herë lexoi këtë emër. Duart filluan t’i dridheshin, u përlot ndërkaq. Eci drejt dritares. Shelgu lotues qe pastruar nga shiu i mbrëmshëm. Për një moment tek shtrëngonte dhëmbët i hipi në mendje të zbriste dhe t’ia hante me dhëmbë trungun veç të mos e shihte më tek i përplasej prapa xhamit. U shemb mbi divan. Xhina… Cila mund të ishte vallë, ç’të kishte më shumë se ajo? Mbërtheu belin me pëllëmbët e brishta, filloi të qante me dënesë dhe i dukej vetja si gruaja më fatkeqe e globit…
Ai u zgjua nga ora nëntë.
Ndërkohë, ajo i kishte bëre të gjitha punët.
Kish futur në sobë një tavë me peshk dhe pothuajse kish më shumë se gjysmë ore që mendontë për të ëmën. Sa herë që lëndohej e kujtonte pothuajse gjithë ditën dhe sikur bisedonte me të. Ajo kish vdekur kur Sara ishte dymbëdhjetë vjeçe. Teksa fshinte lotët me pëllëmbë, Sarës iu kujtua se e ëma e thërriste: “Lule mos më prek”, pasi e donte pa masë dhe nuk donte ta lëndonte njeri. Shpërtheu me të qara, por u kapërdi kur ai hapi derën e dhomës, rrëmbeu me të shpejtë një leckë dhe bëri sikur po pastronte pluhurat.
- Mirëmëngjes! – i tha.
Arturi ia nguli sytë i habitur.
Në zërin e saj engjëllor dukej qartë një shenjë nervozizmi. Pa ia kthyer përgjigjen i tha se do ta lyenin shtëpinë. Sara zgjati instiktivisht pak buzët dhe ndryshe nga herët e tjera nuk i ktheu përgjigje. Atij sikur i pëlqeu ky lloj serioziteti. Sikur e kish lodhur sjellja e saj engjëllorë dhe si i vrazhdë që ishte, i pëlqente vrazhdësia.
- Ç’paske sot? – e pyeti ai.
- Asgjë, – iu përgjigj si me frikë ajo.
Ai bëri drejt banakut ku ajo po fshinte disa pjata. Ajo hodhi vështrimin djathtas pa kthyer kokën dhe pa dorën e tij leshatore që rrëmbeu telefonin. Këmbët filluan t’i dridheshin. Ai e mori atë i qetë dhe e vuri në karikim, më pas u shtri në divan dhe nxori një muzikë nëpër dhëmbë, një muzikë provokuese, një timbër që kërkon të ngjallë bisedën ashtu siç bëjnë fëmijët e idhnuar. Ajo u çudit, i hodhi një vështrim të shpejtë dhe ai i buzëqeshi. Në dhëmbët e verdhë prej nikotinës ajo sikur ndjeu se s’po i buzëqeshte ai por një bishë.
- Në ç’orë vijnë? – u mundua të ndërpriste atë gjëndje aspak të këndshme.
- Në ora dhjetë, – ia ktheu prapë si me nënqeshje ai.
Ajo rrëmbeu plehrat dhe bëri drejt derës. Tundi me inat qesen e plehrave dhe ndjeu erën e keqe të luspave të peshkut. U afrua pranë dritares së kushinës dhe i hodhi një vështrim përbuzës shelgut lotues. Jashtë frynte një erë me pluhur që paralajmëronte shiun. E tërhoqi vështrimin nga dritarja. Vetëm atëherë kur dëgjoi derën e banjos që u përplas, dhe ai rrinte gjithmonë gjatë në banjë, a thua se në atë botë të vogël me aromë të keqe përshtatej, dëgjoi edhe zërin e tij:
- Po dal, Sara.
Prapë u çudit me këtë mirësjellje që ishte e shtirë përballë sjelljes së tij të përhershme. Megjithatë, ajo ia ktheu:
- Më mirë lyejmë një ditë tjetër se sot ndoshta bie shi dhe dhomat nuk thahen shpejt.
Ajo priti përgjigje, por përveç përplasjes së derës nuk dëgjoi gjë. Prapë u tret në gjethet me pluhur të shelgut që e acaronin. Kujtoi ndërkohë se shelgu qe e vetmja qenie prej bime aty rrotull. Pas kësaj i erdhi ndërmend se në librat që kish lexuar qe njohur me karaktere të ndryshme femrash, gra që kishin vuajtur tmerre luftrash, gra që kishin duruar sfilitjen e një martese pa dashuri, gra që ishin shfrytëzuar dhe diskriminuar, por që në fund të fundit kishin gjetur një rrugëzgjidhje, qoftë dhe më fatalen. E urrente veten ndonjëherë, urrente dhe Zotin, vetëm atë krijesën e njomë me aromë gushe e dëshironte pa masë, vetëm ardhja e asaj krijese në jetë i dukej se do zgjidhte fatin e saj! Si vallë, një femër e tillë pajtohej me dhunën, hante, flinte dhe zgjohej me të? A thua vallë qenka e vërtetë që femra na qenka e bekuar prej Zotit dhe duke qenë e tillë, ky i fundit i provuaka durimin, apo të jetë ajo tjetra, ndërgjegjësimi therës se duke mos qenë e aftë t’i lindë bashkëshortit një pasardhës, duhej të pranonte doemos çdo sfidë, qoftë kjo dhe fyese, apo ndoshta fakti që rridhte nga një familje me një moral të fortë që i kish ushqyer vazhdimisht ide të qarta për të qenë një bashkëshorte e denjë dhe e durueshme? Apo ndoshta ky pajtim me dhunën qe si dashuria e milingonës me mizën që sado që mund t’i përshtaten instiktit të gjallesave të një lloji të afërt, prapë kjo e fundit, domethënë miza ndryshe nga milingona, qe një insekt që s’bënte dot pa i zhytur duart në jashtëqitje dhe viktima milingona e pranonte këtë pakt dhimbshëm për të respektuar paktin e madh tashmë të vjetëruar, DASHURINË? Domethënë, Arturi i përkiste tipave të dhunshëm që kurrë nuk mund të ndërgjegjësohen që të heqin dorë, apo ndoshta pajtimi me dhunën vinte ngaqë, vetëm kjo e mundonte më shumë Sarën, pra vinte nga injoranca e viktimës që në këtë rast ishte dyfish viktimë. E para, se duke pasur patjetër vlera të një qenie njerëzore të aftë për të kontrolluar kohën në një sistem të caktuar bie pre e instikteve kafshërore, pra e luftës brenda llojit. Paaftësia për t’u përballur dhe për të shpalosur vlerat në këtë sistem bën që të krijosh një iluzion farsë. Pra, pikërisht ajo qenie që të ushtron dhunë është pikërisht simboli i asaj që ti nuk mund të jesh dhe si i tillë ai paska të drejtë ta ushtruaka këtë dhunë. Kjo është si puna e çakallit të verbër që duke mos patur mundësinë të mbledhë ushqim pranon çdo lloj kafshimi të çakejve të tjerë, mjafton që ai të lëpihet në kockën e gjahut, dhe kështu është pikërisht dyfish viktimë se duke mohuar veten në këtë sistem mohon në mënyrë të tërthortë edhe Zotin dhe pikërisht ky i fundit, pra Zoti, në ato çaste kur e kërkon në ndihmë për t’i shpëtuar goditjeve dhe dhunës, hesht dhe s’ndihet kurrsesi më.
Pikërisht në gjithë këtë gjendje të krijuar që mund të quhet PIKA E VLIMIT, të dy palët e dhunës, qoftë dhunuesi. qoftë i dhunuari, nuk mund të quhen të paktën njerëz. Në këtë eter llavë, ujë a dreq, ka arritur pika e vlimit, dhe natyrisht, një gjë është gati të shpërthejë.
Sara psherëtiu, hoqi me inat vështrimin mbi shelgun lotues dhe i varrosi këto mendime. Vetëm një mendim ishte më fodulli dhe s’varrosej dot. Mos vallë ajo qe injorante që pranonte një realitet të tillë? Psherëtiu prapë, kërcëlliti nofullat, gjë që s’e kishte bërë asnjëherë dhe tha me vete: “Sara, ngrehu sa je në kohë!”
Në ato çaste ndjeu se dhoma iu rrotullua, u mbështet mbi divan dhe para syve i dilnin arena ndeshjesh me dema të kuq. Psherëtiu edhe një herë dhe përmes dhëmbëve të shtrënguar filloi të përsëriste me vete: Xhina, Xhina. Rrëmbeu jastëkun dhe i ra me forcë kukullës, që të paktën atë ditë dukej sikur zgërdhihej dhe nuk qeshte. Pasi mblodhi veten, u mbështet dhe mori mekanikisht pultin dhe e çoi në një stacion që e kish më për zemër. Dhe, si gjithmonë, mbylli sytë e lodhur dhë u mundua të kapte dhe të qartësonte ngjarjet mbi Kosovën, koka i therte, por prapë ajo u ngrit kur dëgjoi spikerin tek thoshte se me qindra shqiptarë të Kosovës po linin trojet dhe po strehoheshin përtej kufijve, sidomos në qytetin e Kukësit.
Ajo psherëtiu prapë. Në mendje i rrihte si çekan fraza: PIKA E VLIMIT…

Pjesa e II-të


5.
Qe një ditë e ngrohtë. Shiu i një dite më parë kish lënë freskinë e tij të ujshme dhe të ngjallte kënaqësinë e pranverës. Sara kërciste gishtërinjtë dhe vuri re që lëkura i qe prishur nga gëlqerja. Shtëpinë e lyen me ngjyrë të verdhë. Asaj nuk i pëlqeu, megjithatë si gjithmonë nuk kundërshtoi. Ndoshta nga lodhja, ndoshta ngaqë s’kish futur gjë në gojë, pasi dhe bajamet e ngacmonin shpesh.
Atë mëngjes kishte të përziera. Qe lodhur shumë duke ngritur mobiljet dhe neglizhenca e Arturit për t’i mbajtur e kish mërzitur më shumë. Edhe ustai që lyente, e kish vënë re atë gjë, madje disa herë e kish ndihmuar. Në atë mëngjes Arturin e kishin lajmëruar për vdekjen e tezes. Ajo qe internuar në kohën e ish-diktaturës komuniste në Arrën, një fshat i largët i Kukësit. Kur po bëhej gati të dilte i tha Sarës se do ta merrte me vete dhe se duhej të bëhej gati. Ajo seç ndjeu një pikëllim. Nuk donte të shkonte në atë varrim edhe pse qe natyrë që i pëlqenin udhëtimet, pasi ngulte sytë përtej xhamash dhe kishte mjaft kohë të mendonte për brengën e saj. Prapë iu përzie. Mori një kartëpecetë dhe për çudi, si asnjëherë tjetër, nuk shkoi në farmaci. E urrente atë test shtatzanie. I dukej si një pllakë e vogël varri kur nxirrte në ngjyrën e trëndafilit të këputur vijën e vetme që asaj i dukej si thikë. Sa donte që ajo vijë të qe ndryshe e në barkun e brishtë të ngjizej ai embrion që për të qe njëfarë shpëtimi! U ngrit. Në qytetin verior nuk do të qëndronin shumë, por gjithsesi duhej të rregullonte ndonjë rrobë. Xhina, Xhina, Xhindi, ky emër femre kish ditë që e shtrydhte trurin e saj si kokërr limoni. Qe ai emër që brenda kontureve të zeza të celularit ia kallte frikën. Gjithçka i qe përmbysur si të qe para një varri të sapozbuluar në të cilin do të varroste veten çdo ditë e më tepër, e në mos veten, shpirtin ose atë ndjenjë për të cilën kish vite që duronte makthin e dhunës. Vallë e donte akoma me atë dashuri Arturin përderisa xhelozonte apo kjo lloj xhelozie ishte më tepër frikë se dikush tjetër po i zinte vendin dhe ajo tashmë duhej ta pranonte se nuk lindte fëmijë? E përdalë, e përdalë, përsëriste me vete sikur donte t’i shpallte luftë kësaj femre me emrin Xhina. Makina me të cilën do të udhëtonin qe një makinë tip benz e një shoku të Arturit. Ajo vuri re se para se të hipnin në makinë, Arturi bisedonte në celular dhe nga mënyra se si e ulte zërin dukej se fliste me një femër. Sara nuk mundi të kapte tjetër përveç fjalëve: “Të martën kthehem… ”. Një therje në fund të zemrës filloi t’i merrte frymën. E mori me mend se ishte patjetër ajo, Xhina. Hodhi vështrimin në pasqyrën e makinës dhe atë ditë si për ironi ngjante më e mrekullueshme se asnjëherë tjetër. Çfarë i mungonte vallë, ç’kishte ajo tjetra më tepër? I erdhi për të vjellë…
- E paskemi nisur mirë udhëtimin, – tha si me të butë Arturi.
Kjo butësi që në të tilla raste nuk ishte në natyrën e tij e bindi më tepër Sarën se ai me të vërtetë kishte folur me Xhinën. Ai s’kishte sjellë kurrë shokë në shtëpi e aq më tepër të udhëtonte me ta. Ajo vështronte si e mpirë kokat e të dyve; i kishin shumë të tulta. Heshtjen e theu i pari shoku i Arturit, i cili iu drejtua Sarës:
- Të marrim në ndonjë farmaci ndonjë kokërr për të vjellën, ndoshta do të rehatohesh, rruga është e gjatë dhe shumë e keqe.
Arturi tundi kokën në shenjë pohimi. Ajo se si u ndje. Dikush, një mashkull po interesohej për të në mënyrë njerëzore. Kish vite që ish ndjerë e neglizhuar… Pasi piu ilaçin, u ndje më e lehtësuar. Shihte kokat e tulta të dy meshkujve dhe u zhyt në mendime. Bota e meshkujve! Gjithmonë e kish parë këtë botë me syrin e admirimit: qenie të vullnetshme, të rezistueshme, kërkuese. Pas gjithë atyre muskujve shihte sfidën kundrejt çdo të keqeje. Aq më tepër kishte dobësi për meshkujt fisnikë, jo se ishte një femër arkaike me idenë fikse se duhej të kujdeseshin patjetër për të, por ajo e shihte femrën të brishtë, të ndjeshme gjer në shenjtërim për faktin e vetëm se ajo kishte të drejtën e himnizimit të vazhdueshmërisë, lindjen e një krijese që ishte pikërisht fryt i një marrëdhënie mishtore mes asaj dhe një mashkulli dhe pikërisht në prishjen e këtij raporti ajo gjente të mbarsur durimin. Ajo ishte e ndërgjegjshme për faktin se nuk lindte fëmijë dhe kjo gjë e prishte këtë ekuilibër dhe ndoshta e çonte në ekstreme të tilla si tradhtia dhe dhuna, por këto të fundit e trembnin atë. Ajo kurrë nuk e kishte menduar se pikërisht kjo botë e meshkujve që ajo admironte mund të ishte kaq e dobët sa të qëllonte mbi një femër. Apo ndoshta dhe vetë femra po abuzonte me brishtësinë, shenjtërinë, mëmëzimin e saj, aq sa po e trembte botën e meshkujve, sa këto të fundit përdorkan dhunën si armë. Megjithatë, kurrë nuk kishte thënë asnjë replikë që ta bënte fodulle sa të acaronte gjëndjen gjer në dhunë…
Ajo qeshi me vete. Për një sekondë iu duk se po e tërhiqnin dy kuaj. Herë pas here duhej të hapnin krah pasi kalonin makinat ushtarake që transportonin ndihma dhe ushqime për kampet e të shpërngulurve nga Kosova.
- Pika e vlimit, – tha me vete ajo dhe shtoi: Një realitet kaq absurd, a thua se koha qe mbarsur në të njëjtën kohë me organin e tre krijesave, degjenerimit, pushtetit dhe harrimit dhe si lehona pa burrë shihte me sy të shqyer nga habia krijesën e saj të çuditshme, pikën e vlimit.
Ai udhëtim i dukej aq kontradiktor sa vetë realiteti. Ajo, një krijesë e bukur, pranonte të udhëtontë në atë rrugë me gropa ashtu pa fjalë, e bindur si gjithmonë edhe pse i përzihej dhe pse e ndiente se i shoqi i përkiste një tjetre, shkelte në rrugën copë-copë nga makinat e një lufte që sapo kish filluar dhe s’i dihej kur mbaronte në një vend të vogël ku kreshtat e maleve qenë kaq të shpeshta dhe të ngjashme sa dukeshin si një ushtri e madhe që kërcëllonte dhëmbët për ta mbrojtur.
Në Kukës ajo nuk kishte qenë asnjëherë. Hyrja tek ura me dy degët e Drinit i pëlqeu, por qe shumë e mërzitur. Shpesh i përzihej. Vargu i gjatë i makinave që udhëtonin drejt Kosovës ia mjegullonin vështrimin. Kur u futën në qytet, sa s’shtangu. I kishte parë në televizion pamjet e luftës, por t’i shihje me sy qe krejt tjetër. Rrugët e qytetit qenë mbushur me njerëz. Me qindra zetorë verdhonin në rrugicat dhe trotuaret. Për të parën herë ndoshta këto makineri pune qenë kthyer në kalorës lufte. Çdo pamje i përzihej, por prapë mbahej. Hutohej tek shihte në majë të zetorëve fëmijë, gra dhe vajza të bukura, por të veshura ashtu në mënyrë të çrregullt dhe me sytë gjysmëmbyllur prej dhimbjes.
- Luftë, or vlla luftë, – foli Arturi sikur të thyente heshtjen.
Sara shtrembëroi buzët në mënyrë instiktive; një forcë e brendshme e bënte ta kapërthente për fyti si t’i thoshte diçka, por për një çast iu kujtua Xhina Xhindi. U kapërdi dhe hodhi vështrimin trotuareve. Grupe-grupe njerëzish të shtrirë ashtu mbi tokë sikur pritnin… Ajo përlotej kur shihte fëmijë; ishin aq të bukur sa donte t’i prekte të gjithë dhe të ishte për të do e merrte ndonjë ta mbante atje në Tiranë në shtëpinë e heshtur që rrihej vazhdimisht nga një shelg lotues… Ta mbante gjersa të mbaronte lufta. Iu përzie prapë. Makina ndaloi para një ndërtese katërkatëshe. Tezja e Arturit ish shpërngulur nga fshati Arrën para shumë kohësh. Sara zbriti nga makina, me dhjetra të ardhur nga Kosova rrinin para pallatit për të kërkuar ndonjë banesë. Donte të fliste me ndonjërën prej grave, por s’mundi. Arturi shpëtoi hapat dhe e vuri përpara duke e mbajtur për krahu… Pas varrimit të tezes ata shkuan në hotel. Sarës vazhdimisht i përzihej. Shoku i Arturit qe një njeri shumë i heshtur, por i tërhoqi vëmendjen Arturit se Sara s’qe mirë. Në korridorin e hotelit ata u ndeshën me dy infermiere. Me sa duket në hotel kish të ardhur nga Kosova. Infermierja e parë kur e pa Sarën ashtu të zverdhur iu afrua. Si duket e mori për kosovare.
Sara vuri buzën në gaz dhe i tha se i vinte për të vjellë.
Në dhomën ku e vendosën i prunë një test shtatzanie. Ajo u çudit, por u qetësua kur u kujtua se ndoshta në atë hotel sillnin gra shtatzana. Mori në dorë atë objekt prej plasmasi dhe ndjeu frikë, por dhe emocion. U fut në banjo. Arturi me shokun e tij e prisnin poshtë në restuarant. Zemra sa s’i pushoi në vend. Në test u shfaqën dy vija të zbehta. Ajo qe shtatzanë. Këmbët s’i ndiente dhe doli ashtu pa u ndërruar. E veshur me të zeza ajo ngjante si një vejushë e rraskapitur. Arturi e pa me vëmendje. Ndoshta qe e para herë që po e shihte ashtu. Ajo gjeti rastin kur shoku i Arturit s’e kishte mendjen dhe i thirri:
- Jam shtatzanë.
Arturi ktheu me fund gotën më uiski dhe sytë filluan t’i nxirrnin xixa. Nuk tha asnjë fjalë, por u ngrit dhe hapi celularin; sipas gjesteve dukej se po i tregonte dikujt sepse vashdimisht buzëqeshte. Ajo nguli vështrimin në dhëmbët në tij që verdhonin nga nikotina. Të nesërmen u nisën që pa gdhirë. Ajo ndjeu mall për atë qytet me aromë njerëzish që kushedi nga e merrte frymën për të përballuar gjithë atë popullsi. Qe si e mpirë. Ajo gjë që aq shumë e kishte pritur ndodhi dhe ajo as po kërcente e as po fluturonte. Makinën e drejtonte Arturi. Makina kërceu në një gropë të madhe. Sara vuri duart poshtë barkut. Që kur kish lexuar testin aty i mbante duart sepse i dukej se do t’i binte ajo krijesë që aq shumë e kishte pritur. Priste me padurim që të mbërrinte në Tiranë dhe t’i kalonte ato rrugë me gropa. Një dhimbje në fund të shpinës iu shfaq papritur. U mbështet më fort pas ulëses të qetësohej sadopak. Ato kthesa i dukeshin si gjarpërinj. Dhimbja në fund të shpinës sa vinte dhe po i shtohej sa e kaploi një frikë. Deshi t’i tregonte Arturit, por ai qeshte dhe vazhdimisht shkëmbente me shokun e tij batuta a thua se nuk qe ai i djeshmi. Ajo ndjeu përsëri dhimbje. Megjithatë, vështronte nga pas Arturin që dukej se kish rilindur, por herë pas herë psherëtinte. Ai pothuajse asnjëherë për gjatë gjithë rrugës nuk e pyeti se si ishte, por prapë ajo ndihej e lehtësuar. Ajo krijesë që kish pritur prej sa e sa vjetësh, tashmë qe ngjizur. Një dhimbje ia tkurri muskujt e barkut, mori frymë thellë dhe e la veten të ngazëllehej në atë gëzim aq të papritur, në atë nur që kishte vite që s’e kishte parë në sy të bashkëshortit. Pas pak minutash makina ndaloi. Karvani i të shpërngulurve nga Kosova kish ndalur dhe ajo gjeti rastin dhe psherëtiu si me zë të lartë në mënyrë që të tërhiqte mendjen e Arturit. Të dy meshkujt kthyen kokën mbrapa njëherësh.
- Ç’ke? – i tha Arturi.
Sara u skuq dhe mezi foli me gjysmë zëri:
- Kam dhimbje.
Arturi u nxi, kërcëlliti nofullat dhe iu përgjigj me ashpërsi:
- Tani u kujtove?
Dy meshkujt zbritën nga makina dhe diç biseduan me shoferin e një mauneje. Më pas ajo vuri re se shoferi i maunes ua bëri me shenjë të prisnin. Pas pak çastesh ai u kthye me një burrë që nga rrobat e bardha dukej se qe mjek. Ai u përkul drejt Sarës dhe i tha si për ta qetësuar se rruga qe bllokuar edhe për gati një orë, prandaj duhej t’i tregonte në detaje se çfarë shenjash kishte.
- Yt shoq më tha se je shtatzanë, – i foli prapë ai.
Asaj i qe tharë buza dhe mezi iu përgjigj:
- Kam dhimbje në shpinë dhe poshtë barkut; më filluan pasi bëmë nja 20 km rrugë.
Mjeku i tha se kishte çdo mjet për raste urgjente, por një grua kosovare në maunen e tij po lindte, prandaj për këtë qe bllokuar dhe rruga. Arturi qëndronte si i ngrirë. Mjeku i tha Sarës në mund të ngrihej sa të shkonin deri tek maunja dhe t’i bënte një kontroll të hollësishëm.
- Mos ki merak, – iu drejtua Arturit si t’ia kish kuptuar tipin. – Janë të gjitha gra shtatzana.
Sara bëri të ngrihej. Mes këmbëvë ndjeu se u ngroh. Psherëtiu dhe u shemb mbi ulëse. Ishte mbuluar e tëra me gjak. Shpejt e shpejt sollën një barrelë. Pas pothuajse një ore një infermiere topolake hapi perden ngjyrë ushtarake të maunes.
- Djalë! – thirri me të madhe.
Arturi u hutua gati sa s’u shemb dhe e sollën në vete të afërmit e gruas që u vërsulën drejt derës së maunes. Qe gruaja kosovare. Për një çast Arturi e humbi, por pas pak pa mjekun që iu afrua.
- Edhe gruaja juaj është mirë, – i tha. – Mos u shqetëso! Për fat të keq fëmija humbi, shyqyr që qe barre e vogël, vetëm 2 javëshe…
Mjeku fliste e shpjegonte ndërsa Arturi sa s’iu vërsul. Mezi gjeti fjalën “Mirë”, dhe iku pa e falenderuar.
Karvani i makinave po bëhej gati për nisje. Mjeku iu lut Arturit që ta linte në kamion Sarën pasi ato ishin të pajisur me të gjitha mjetet e nevojshme, por ai s’pranoi kurrsesi. Sarën e shtrinë në makinë dhe u nisën. Mes gjithë atyre dhimbjeve ajo vuri re nervozizmin e Arturit dhe shpërtheu në lot. Mbylli sytë dhe në tru i rrihte si çekan zëri i kosovares që kërkonte ndihmë, koka e bëshme e djalit të lindur dhe si vrer përbindshi ai legen alumini me gjak. Gjaku i foshnjës së saj psherëtiu dhe për herë të parë s’u përmbajt dot, por qau me të madhe. Arturi në vend që ta qetësonte shtoi shpejtësinë e makinës ndërsa shoku i tij vetëm heshtte.
Për gati dy javë Sara qëndroi në krevat. I shërbente e kunata, pothuajse nuk hante fare dhe në mendjen e lodhur i dilte e copëtuar ajo panoramë udhëtimi: një qytet i vogël me mysafirë lufte, karvane makinash… E urrente atë udhëtim, por dhe e kujtonte me dhimbje. Të paktën ato pak orë që qëndroi aty e ndjeu veten nënë… Arturi vinte e dilte në shtëpi i nxirë. Pothuajse nuk qëndronte fare dhe me Sarën s’kish këmbyer pothuajse asnjë fjalë sa edhe për porositë që kishte pyeste të motrën…
6.
Kaluan pothuajse gjashtë muaj dhe Sara tretej çdo ditë e më shumë. Heshtja prej varri e Arturit e shkrinte si vala borën sa as tek mjeku i saj nuk kishte shkuar. Ish matur disa herë ta thyente heshtjen, por kish pasur frikë. Shihte veprimet e Arturit e tretur në mërzi si petali në llucë dhe psherëtinte. Tashmë e ndiente se Xhina Xhindi do e sfidonte; i hodhi sytë pasqyrës dhe ndjeu dhimbje. Qe tretur si të qe me kancer…
Ishte data 25 dhjetor. I duhej të përgatitej për Vitin e Ri. Psherëtiu dhe ia nguli sytë dhimbshëm shelgut, kërciti dhëmbët dhe për një moment deshi të zbriste e ta shkulte me rrënjë. Nuk kish dëshirë ta shihte më. Ktheu kokën në xhamin e dritares dhe pa veten mes shembëllimit të gjetheve të shelgut. E verdha e fytyrës së saj ngjante me atë të njeriut të ngritur nga varri që fshihet pas gjelbërimit të varrezave. Të përgatitej për Vit të Ri, por ç’Vit të Ri kur pothuajse këto 6 muaj ajo kish komunikuar vetëm fjali të shkurtëra, të ftohta, akull të ftohta (gati e ke bukën, rrobat i ke në banjo, ja lista e ushqimeve), dhe për të fjetur nuk flinin më bashkë. Arturi kthehej në 2 ose 3 të natës dhe flinte në kushinë. Vetëm një natë i erdhi në dhomë. Kishte pirë dhe e zuri gjumi pa thënë asnjë fjalë. Ajo e kish vështruar për disa orë me vëmendje dhe nuk e kishte zënë gjumi gjer në mëngjes kur ai qe ngritur dhe kish dalë me të shpejtë nga dhoma. Në fytyrën e saj ajo nuk shihte më asnjë shenjë engjëlli të dikurshëm; ish ngrysur si e sëmurë me neurozë. I dukej sikur qe plakur jo vetëm në fytyrë por edhe në mendime. Ai udhëtim në rrugën me gropa në të cilën iu desh të abortonte, ajo rrugë me karvanë ushtarakë të një lufte të sapofilluar, thirrmat e gruas që lëshonte në ndihmë të një lindjeje jete aty në kamionin ku sy grash të tmerruara nga lufta i jepnin kurajo dhe shpresë asaj nëne që djersinte për të lindur, gjithajo panoramë e një qyteti të vogël me aromë njerëzish, i vinin në kokën e lodhur si t’i jepnin shenja jete. Tashmë atë durimin e saj që ajo e kish quajtur vlerë e urrente çdo sekondë e më tepër. Ajo po e kuptonte se diskriminimi dhe dhuna shmangeshin jo me durim, por me revoltë dhe luftë, por a ishte e gatshme që t’i shpallte sfidë një jete të tillë? A do të ishte e aftë zemra e sfilitur prej durimit të ishte hakmarrëse? Cili psikolog do ta shpjegonte se ku e kish gjetur atë forcë ajo ndjenjë që të rezistonte? Po pse vallë ai s’e kish përzënë? Më mirë t’i kish treguar rrugën të ishin ndarë. A thua dhe ai thellë-thellë e dashuronte? Pse, kështu qe dashuria? Ç’mistere po jetonin aty në një cep të rruzullit diku pas ambasadës amerikane?
Sara nuk mund ta shpjegonte dot veç dinte që çdo natë kish mbyllur sytë me shpresën se e nesërmja do të qe më e mirë dhe e gjithë kjo shpresë i varej në atë krijesë foshnjore që mezi e priste ta niste. Tani ajo shpresë për këtë krijesë sikur po i fashitej. Ajo çdo sekondë e më shumë priste të shpërthente. I dukej poshtërues fakti që kish qenë e durueshme dhe e urrente veten, e urrente dhe atë shpresë dhe kjo e fundit i dukej si e përdala më e shëmtuar e qytetit. Me frikën se mos ndoshta gjithë kjo kohë dhune kish mbjellë në indet e saj instikte kafshërore të pajtimit me dhunën, u ngrit, psherëtiu dhe një here… Filloi të gatuante për darkë vetëm kek. Seç pëshpëriti: “Mbreti Artur, lufta filloi!”. E para që i therte në zemër dhe që e përvëlonte si kripa në plagë s’qenë shenjat mavi për një të rrahur pa shkak dhe s’qe pajtimi me të, por qe Xhina Xhindi. Pasi sistemoi gjërat në banjo i prishi përsëri edhe pse për parregullsinë më të vogël ai i bërtiste.
Keku kish dalë i përkryer. Ajo e vuri në mes të tavolinës, e mbuloi me një pjatancë dhe e la ashtu siç linte darkat e tij që gjithmonë ftoheshin nga vonesa. Herë të tjera ajo merakosej si do t’i dilnin gjellrat, ndërsa kësaj radhe pa më të voglin merak i vuri kekun, atë lloj ëmbëlsire që ai asnjëherë s’e kish ngrënë.
Të nesërmen Sara u habit kur pa kekun e ngrënë… “O Zot!”, – tha me vete, – “Po kjo?”. Iu kujtua skena e gruas që jepte e merrte për të nxjerrë në dritë atë foshnjë lufte dhe hapi televizionin. Kish kohë që nuk kish qenë e rregullt me informacionin rreth ngjarjeve në Kosovë…
Qeshi dhe me një vrull që s’e karakterizonte vazhdoi punët. Më pas lajmëroi në telefon kunatën se do të dilnin: para se të vinin Krishtlindjet i duhej të zbukurohej. Shkoi në dhomë, i buzëqeshi pasqyrës dhe vuri re që buzëqeshte jo si dikur, po shtrembër dhe sikur ironizonte gjithë veset e botës.
- Xhina Xhindi, – tha me vete, – do të të gjej!
Pasi mbaruan punë në parukeri u nda me kunatën. Në shkallë u përplas me Arturin dhe ai i hodhi një vështrim përbuzës, por që nuk mund të fshihte admirim për pamjen e saj. Qe bërë si një perëndeshë. Si të ishin dy të panjohur vështruan njëri-tjetrin… Sara ndjeu një drithërimë në zemër, atë drithërimë që s’e kish ndjerë prej tetë vitesh. Iu duk se ato fjalë kishin timbrin e bisedave të dikurshme, të atyre bisedave të ngrohta që s’u vinte kurrë fundi. Ajo e pa drejt e në sy. Tashmë ai vështrim përbuzës i la vendin një habie. Arturi po çuditej me të. Kohët e fundit ajo i qe dukur ndryshe, ndoshta e kish lodhur ajo sjellja e saj prej engjëlli, ndoshta-ndoshta, tipa të tillë të dhunshëm e pëlqejnë prenë e tyre të egër këmbëngulëse në mënyrë që të argëtohen më shumë.
Me datën 22 të muajit të parë të vitit ajo shkoi të bënte një kontroll dhe nuk e kuptoi as vetë përse. Arturi kish muaj që flinte në dhomën tjetër, por megjithatë ajo nuk mund të fillonte luftën pa u konsultuar me dikë dhe ky dikush ishte vetëm mjeku ai që do t’i jepte sigurinë e plotë se ajo një ditë mund të bëhej nënë dhe që askush në botë, as Xhina Xhindi nuk mund t’ia zinte vendin. Në vend që të justifikonte veten që dhunohej fizikisht dhe të largohej prej tij ajo po përpiqej me çdo kusht ta mbante këtë martesë; i dukej vetja si drurët e harruar në sobë nga dimri i kaluar që presin dimrin tjetër që të ndizen, dhe ndoshta kjo shpresë harbute e mbante gjallë atë ndjenjë për të shoqin.
- Kam qenë për disa muaj në Greqi, – iu desh t’i thoshte mjekut, – dhe atje padashtas kam abortuar.
- Si? – e ndërpreu mjeku dhe u ngrit në këmbë nga gëzimi.
- E kupton që ky është lajm i hatashëm? – i tha ai. – Në qoftë se deri tani kemi pasur 60 për qind shpresa, tani mund të them se 90 për qind ti do të lindësh.
Sara doli nga klinika e hutuar nga një gëzim dhe frikë njëkohësisht. U përlot dhe u ndje e lehtësuar: qe hera e parë që vinte vetëm te mjeku dhe kjo s’qe pak. Arturi kish marrë qeverisjen e jetës së saj si ta kishte blerë tek tregu i skllevërve edhe pse jetonte në shekullin 20-të dhe mu në qendër të një kryeqyteti evropian. Shpejtoi hapat dhe rrugës i dilnin përpara skena të dhunës fizike, skena seksi dhe fëmijë të sapolindur… Megjithatë qe e bindur se prej dhunës dhe diskriminimit e shpëtonte vetëm lufta. Pas gjithë asaj që kish kaluar brenda saj ushqente ndjenjën e urrejtjes dhe të frikës; urrejtja i jepte forcë të vazhdonte, frika e bënte të ndjeshme dhe jo hakmarrëse, prandaj lutej në atë kuran-biblën e saj…
Qe mbështetur në dritaren e ballkonit dhe po vështronte njerëzit jashtë; i pëlqente gjallëria e tyre dhe i dukej se i jepnin forcë për të vazhduar.
Arturi doli nga banjoja. Sara nuk lëvizi, por treti vështrimin akoma më shumë në grumbullin e njerëzve.
- Çfarë bën aty? – e pyeti Arturi me nervozizëm.
Ajo nuk iu përgjigj. Qe hera e parë që s’pati frikë. Ai shpejtoi hapat, iu afrua dhe e kapi për fyti.
- Ej, me ty po flas, mos je shurdhuar?
Ajo ktheu kokën lehtë pa pikë frike.
- Po shoh njerëzit që ecin, – tha me një shenjë ironie.
Arturi kërcëlliti nofullat dhe i gjuajti me një shpullë të fortë… Ajo u mbështet mbas banakut, piu pak ujë dhe i tha me një ton që s’e kish përdorur ndonjëherë:
- Je i dobët, Artur, madje je i sosur!
Ai hapi sytë nga habia.
Sara i foli prapë, por tashmë me një ironi të dukshme:
- Je shumë i dobët!
Arturi shtangu. Ndezi një cigare dhe doli pa fjalë. Sara nuk qau si herët e tjera. Kur pa syrin e mavijosur i vuri nga ai kremi i nusërisë dhe psherëtiu. Më në fund e hoqi petkun me erë poshtërimi të durimit. Të nesërmen në mëngjes ajo s’po u besonte syve; poshtë nga këmbët e saj qe shtrirë ai. Vinte era alkool. Në fytyrën më tipare tepër të zeza shkrihej një si ndjenjë faji dhe mënyra si kish zgjatur buzët dukej se qe penduar. Sara i hodhi një batanije dhe doli pa zhurmë. Ai nuk e ndjeu, dukej që kishte ardhur vonë. Prapë ajo drithërimë ndjenje për të s’e linte t’i mbante inat. Filloi të përgatiste mëngjesin kur mbrapa anijes që qëndronte hijerëndë në mes të tavolinës pa celularin. I theri në zemër. Frika dhe kureshtja qenë përzier me një xhelozi të pashpjeguar. Ajo gjithmonë i kish urryer gratë që kthehen për burrat e tyre në mama dhe kërkojnë llogari bajate madje asnjëherë s’qe zënë me Arturi për xhelozi. Ajo ishte aq e ndjeshme për ndjenjën e saj kundrejt tij sa qe në gjendje t’i falte gjithçka. E dinte se qe femër e bukur dhe sido që të ishte atij do i mërzitej ajo tjetra dhe do e vlerësonte akoma më shumë sharmin e saj, por situata qe ndryshe. Përveçse dhuna, fakti që s’kishte fëmijë e tmerronte dhe i jepte të drejtën të xhelozonte.
7.
Teksa qëronte vezët ra një zile e shkurtë sinjali i një mesazhi. E hapi dhe e lexoi me një frymë: “Hajde në ora 10 si gjithmonë tek shtëpia; mbas orës 10 kur hëna të jetë e plotë. Xhina”. Sara ndjeu marrjen e frymës, rrahjet e zemrës iu shtuan dhe mezi u përmbajt. Mesazhi vinte nga ajo, por qe një mesazh paksa i çuditshëm. Ora qe 8 e gjysmë. Nisi të endej nëpër shtëpi si e hutuar dhe shihte vazhdimisht orën. Qe një ditë e kthjellët, por e ftohtë. Teksa pastronte tryezën e bukës dëgjoi derën e dhomës së gjumit. Arturi qe zgjuar… Ai u fut në kushinë pa thënë asnjë fjalë dhe ndezi një cigare, gjë që s’e bënte kurrë pa shtënë ndonjë gjë në gojë. Ajo filloi të lante ato pak enë. Ndjeu prapa shpine afrimin e trupit të tij. Në fillim shpina iu bë me kokrriza. Ndjeu duart e tij të forta rreth belit, shtangu dhe ashtu e mpirë nuk bëri asnjë lëvizje. Në mendje i erdhën fjalët e mjekut: “Ti do lindësh!”. Mori frymë thellë dhe ndjeu pas qafës buzët e tij me erë nikotinë. Ai vazhdoi ta puthte si të mos e kishte parë me vite dhe aty sipër banakut e shtriu me sytë që i nxirrnin xixa si të çakallit. Disa herë ajo deshi ta shtynte, por shpresa se mos ngjizej ajo krijesë që mezi e priste nuk e la. U çudit kur ai ndërkaq foli si nën zë: “Shpirti im!”.
Sara bëri dush, leu me krem të mavijosurën dhe sytë iu mbushën me lot.
Tek Arturi shihte një qenie me dy shpirtra: herë i dilte në pah shpirti i lig, herë shpirti i ndjeshëm. Qe një dikush krejt i dyzuar. Ai s’hiqte se s’hiqte dorë prej dhunës sikur ta urdhëronte dikush të bënte me mjaft zell atë gjë.
Mesdita po afrohej dhe Sarës s’i hiqej nga mendja ai mesazh që lexoi pak më parë. “Ah, Xhina Xhindi!”, – foli me vete, – “Të urrej sa më s’thuhet!”.
Ditët e dimrit po i linin vendin ditëve të pranverës dhe si plakat pa dhëmbë që s’përtypin mirë mundoheshin si për inat t’i mardhin edhe pak njerëzit. Shelgu lotues kish varur gjethet si plaku njëqind vjeçar kockat. Asaj tashmë i qe kthyer asaj jete të para udhëtimit. Me Arturin fliste rrallë. Prapë vinte vonë, por flinte në dhomën e saj dhe shpesh e pyeste në duhej të blente ndonjë gjë, por prapë qe impulsiv dhe i bërtiste për gjëra të vogla, madje dhe e qëllonte. Sara e ndente se pas çdo të qëlluare atij po i humbisnin forcat…
Ajo tashmë duhej të luftonte për të mposhtur infeksionin në mitër dhe Xhina Xhindin.
Atë mbrëmje me hënë të plotë atë s’e zinte vendi. Mundohej të qetësohej, por më kot. Bëhej nervoze për gjënë më të vogël dhe kushedi sa herë qe acaruar edhe me kapakët e rafteve që i përplaste me sa forcë që kishte. Ora po i afrohej 10-s. Ajo ndihej e poshtëruar. Arturi ishte me Xhinën. (Po si ndodhi vallë gjithë ajo skenë seksi vetëm para pak orësh, a thua burrat për të justifikuar tradhtitë e tyre tregohen të pangopur në marrëdhënie, domethënë janë hipokritë, apo nga krenaria prej çakalli mundohen ta gëzojnë seksin femër, sidomos kur e lëndojnë?!). Sarës iu kujtua fraza shtirëse e Arturit “Shpirti im!” dhe psherëtiu. Sa e urrente veten që e donte akoma atë njeri të pashpirt! Ora shënoi 10 fiks. Sara shpërtheu në të bërtitura, rrëmbeu jastëkët dhe i përplasi me forcë mbi panoramat e varura në mur. Shante dhe mallkonte veten dhe pas gjithë kësaj rrëmuje lëshoi një të bërtitur në klithje, si klithja e drenushës kur sheh të voglin e vrarë, por shpejt e mblodhi veten. Qe e dërmuar. U pa në pasqyrën e banjos. Fytyra engjëllore i kish marrë pamjen e një vrasëse. Turfullonte e tëra, donte të shpërthente, të dilte në rrugë dhe në ato çaste qe e bindur që po t’i gjente do të gjente forcën t’i vriste të dy. Nuk e dinte kur e kishte zënë gjumi, veç u zgjua andej nga ora 3 e natës dhe ndjeu të ftohtë. E kish zënë gjumi në dysheme para pasqyrës. Ngriti kokën drejt krevatit dhe pa që Arturi nuk kishte ardhur… Dinte një lutje në arabisht dhe më pas murmuriti nën zë: “O zot, më trego se ç’duhet të bëj!”… U shtri të flinte prapë dhe në mëngjes u ngrit e dërmuar. Nga ora 10, edhe pse akoma dimër, i hapi të gjitha dritaret. Prapë po i merrej fryma. Nxori nga frigoriferi një copë të madhe mishi dhe filloi ta copëtonte me forcë. Në kokën e saj të vogël godisnin si çekan skenat, ankthet. Bëri gati bërxollat dhe i vuri të skuqeshin, rrëmbeu instiktivisht një libër në anë të divanit dhe vuri re se qe libri i numrave të telefonit… Mbi dhjetë herë kish menduar të denonconte, jo për t’u hakmarrë ndaj Arturit, por e ndiente veten të pafuqishme për t’i dhënë drejtim jetës dhe mendonte se vetëm dikush tjetër prej ndonjë qendre rehabilitimi mund ta ndihmonte. Më pas kur mendonte se jetonte në botën e metamorfozave, në botën e rrëmujave, në botën e epsheve, të parasë, në botën e çthurjes, në botën që çdo ditë e më shumë përvëlohej, në botën ku kish arritur pika e vlimit në çdo dimension të saj, ajo e urrente veten… Hapi televizionin dhe nuk e çoi si gjithmonë tek lajmet. E çoi në një stacion muzikor dhe ia ngriti zërin gjer në fund. Pas një kënge lexoi krejt pa mendje në ekran: Publicitet. Më pas ngaqë s’e kishte mendjen s’e kapi mirë, por mundi të shkëpuste këtë frazë: “Ajo shëron sëmundje si epilepsi, të fikët, gra që nuk lindin fëmijë”. Më pas me një zë pak më të ngritur ai spot publicitar kumtoi adresën: “Xhina Xhindi, pranë Kthesës së Kamzës, ndërtesa më e afërt, trekatëshe”. Sara shtangu, u ngrit si të kishte parë djallin. Spoti publicitar mbaroi. Ajo brofi në këmbë. Dëgjoi zilen. E hapi me të shpejtë derën. Qe Arturi. Ai e pa si me habi dhe i tha:
- Ti je çmendur! Paske filluar me muzikë!
Sara nuk tha asnjë fjalë. Në sy seç kishte një gëzim, gjë që e habiti pa masë Arturin. Ai ndezi një cigare, i hodhi një vështrim të dyshimtë asaj dhe u shtri. Dukej që s’kishte fjetur gjithë natën. Ajo i vuri plot elegancë bërxollat dhe e pyeti nëse donte një birrë. Arturi s’i ktheu përgjigje. Ajo solli shishen e birrës dhe doli nga kushina gjithë nur. Të nesërmen mezi priti të hapte televizionin në stacionin e djeshëm të muzikës. Pas pak minutash me lapsin që i dridhej nga emocioni shënoi numrin e telefonit, adresën e shtëpisë dhe nga frika se mos zgjohej Arturi e fiku televizionin dhe copën e letrës e futi në gjoks. Xhina po e shkatërronte krejt. Një armë iu kujtua: e ëma e vdekur. U përlot se s’kishte kujt t’i hapej që t’i merrte ndonjë mendim. Hodhi sytë drejt shelgut dhe për herë të parë s’iu duk i keq, madje tani iu shfaq në kohën e duhur si një mik i vjetër. Kujtoi një shprehje të vjetër: “Vetmia të bën të kesh shok armikun”… Si çdo ditë celulari rrinte aty mbrapa anijes së punuar më dorë. Ajo e kapi me gishtat që i dridheshin dhe pa u menduar shumë në mënyrë instiktive formoi numrin e Xhina Xhindit. Këmbët i dridheshin, zemra i rrihte fort, frymëmarrjen që i qe shpeshtuar e ndali kur dëgjoi sinjalin e ziles… Vendosi të mos fliste, veç të dëgjonte:
- Hë, Artur, je mirë, po pres, them se të martën do e marr përgjigjen, kështu që mos u mërzit, të marr unë…
Ajo mbylli telefonin, u këput në divan dhe mbeti pa fjalë. “Mos vallë Arturi bashkëjetonte me të dhe kishin nisur një fëmijë?”. Seç iu mbështoll një lëmsh në grykë, por u përmbajt… Arturi qe zgjuar. Ajo nisi të ndjente dhimbje për të gjithë ato vite. Të mos kish qenë pre e një durimi të tejskajshëm, ndoshta gjërat do të ishin ndryshe. I kaloi në mendje të gjithë pikat kyçe të jetës së saj me të dhe pothuajse shumë pak gjëra mund të quheshin të lumtura, madje të fantaksura, pasi në krevat qe si i çmendur me të. Por ajo çuditej me veten. Në vend që ta urrente më shumë e të mblidhte plaçkat dhe të ikte, ajo më shumë se kurrë donte të luftonte gjer në fund, aq më tepër që tashmë e kishte në dorë Xhina Xhindin.
E marta po afrohej dhe çdo orë që kalonte për Sarën qe makth.
Në kokën e saj të lodhur çukisnin me mijëra plane, por prapë tërhiqej. Ato ditë shihte me vëmendje çdo lëvizje të Arturit dhe habitej se, megjithëse atë e mundonte diçka, prapë ishte i pavëmendshëm ndaj telefonit. Ajo kurrë s’ia kishte prekur atë pasi i qe dukur gjithmonë mungesë edukate, por tashmë ajo po luftonte për diçka dhe mendoi se në luftë përdoren të gjitha armët. Pas anijes së punuar me dorë rrëmbeu si me forcë celularin dhe e hapi tek mesazhet. I kaloi të gjitha dhe ndali tek mesazhi me numrin e Xhindës. E lexoi disa herë atë mesazh… Ajo psherëtiu, nguli sytë në anijen që nga pakujdesia e Arturit qe rrëzuar dhe tha nën zë se e kish vendosur ta ndiqte pas.
Të martën Sara e kish ditë ters.
U ngrit më herët se ditët e tjera, nxori nga garderoba një palë xhinse që i kishte që nga gjimnazi, një triko gri dhe i la mënjanë. Do i vihej mbrapa Arturit dhe s’donte të binte në sy. Ai nuk qe zgjuar akoma, ndërsa ajo ndiqte çdo lëvizje fshehurazi. Ai u ngrit vonë nga ora 9 dhe ndryshe nga ditët e tjera nuk bëri dush. Kur doli i tha si në gjysmë zëri se atë ditë do kthehej vonë. Ajo sikur u qetësua. Fill pas tij u vesh, mori çantën dhe u nis. Zbriti në fund të pallatit dhe ktheu kokën nga trungu i shelgut. Ishte i vetmi që e dinte çdo lëngatë të saj.
- Më uro fat! – i tha dhe psherëtiu, tendosi shpatullat dhe i bëri me shenjë taksisë.
- Mirëmëngjes! – i tha shoferit duke i zgjatur dorën dhe i tregoi adresën e shtëpisë së Xhina Xhindit.
Kaluan kthesat e para. Nuk e besonte dot ajo Sara e ndrojtur, ajo që kurrë s’i shihte në sy kalimtarët, ajo që gjithmonë ish munduar të justifikonte sjelljen e të shoqit ashtu në mbretërinë e saj të nënshtrimit. Tashmë e vëshur me rrobat e vajzërisë ecte pa frikë. Megjithatë herë pas here kthente kokën anash dhe shihte makinat; i dukej se në secilën prej tyre qe Arturi. Ajo e kish vendosur t’i shkonte gjer në fund me çdo kusht, por nuk e shpjegonte atë dilemë që e pushtonte herë pas here. Mos vallë po ngutej, mos duhej ta diskutonte me dikë këtë veprim? E kush ishte ai dikush që e donte me shumë se sa vetja? Ngriti kokën nga ulësja dhe i tha një ton që mezi priste që të arrinin.
- Kemi shumë? – e pyeti shoferin.
- Jo, ja arritëm, – tha shoferi.
Sara pagoi dhe zbriti pak e hutuar. Qe një lagje ku shtëpitë njëkatëshe ngriheshin si kërpudhat mbas shiut. Mori kthesën që të shpinte tek shtëpia e Xhina Xhindit dhe për të mos rënë në sy u fut në një dyqan të vogël që të sigurohej. Pasi shkëmbeu me shitësen disa fjalë priti që ajo t’i binte porosinë dhe ktheu kokën nga dritarja e dyqanit. Hodhi sytë rrotull oborrit të banesës së Xhina Xhindit dhe vuri re që makina e Arturit nuk qe parkuar aty; por prapë ishte në dilemë. Për të mos rënë në sy ai mund ta kishte parkuar diku më tej. Megjithatë doli dhe u nis. E kish vendosur tashmë: lidhja e saj qe krisur dhe në qoftë se do takoheshin pa u futur te Xhina Xhindi do i thoshte si justifikim se kish dëgjuar se ajo qe një grua që bënte mirë. Mori rrugicën që të çonte te kthesat e shtëpive të para dhe filloi të lexonte me radhë emrat që banorët kishin shkruar në atë dyer që dukeshin se qenë bërë me llamarina të vjetra. Ajo qe lagje e varfër dhe për nga afërsia e banesave dukej se të gjithë banorët ia dinin hallet njëri-tjetrit. Dyert e këtyre banesava qenë të tëra të lyera me një ngjyrë gri. Vetëm dera e fundit qe e ndryshkur. Sara lexoi në të një emër të shkruar me një bojë vishnjë si ngjyrë gjaku: XHINA XHINDI. U ndal mori frymë thellë, pa rreth e rrotull dhe u fut brenda derës. Në atë oborr s’qe venë fshesë kurrë dhe dukej se në shtëpi nuk banonte njeri. Ca shkurre dhe ferra të mbuluara nga pluhuri të çonin në derën hyrëse, shtëpia qe pjesë e një ndërtese të gjatë 20 m që kish mbetur ende pa u prishur. Sara hapi derën. Nga pjesa e brendshme e ndërtesës që dukej si një pelë plakë e shtrirë për të ngordhur vinte era jashtëqitje. Ajo sa s’volli. Deshi të kthehej. Duhej të kishte ngatërruar adresë.
- S’ka mundësi, – tha me vete, – Arturi këtu?
Por prapë u fut brenda; një koridor i ngushtë të çonte tek një derë e lyer me gëlqere. Dera qe e hapur. Një heshtje varri të merrte frymën. Ajo u fut në korridor, zemra filloi t’i rrihte shpejt, mori frymë thellë dhe u ndal për një çast dhe bëri të ecte pa zhurmë. Anash në koridor ajo u çudit. Ishin të vendosura pjata prej balte në të cilat nuk diti t’i dallonte se çfarë kishte. Dera e dhomës në fund të koridorit qe e hapur. Nga dhoma vinte si erë flokë e djegur. Sarës i dolën para syve skena seksi të Arturit me këtë Xhindë dhe ndali hapin. Një mendje i tha të ikte e të vraponte shumë larg, vetëm në atë lagje të mos qëndronte se po i ngjante me ferrin. Dera e dhomës qe gjysmë e hapur. Ajo hodhi vështrimin brenda dhe vuri re një dhomë të çuditshme që nga ana e ndërtesës 20 m ndahej me perde, shandanë me qirinj të ndezur pa asnjë krevat, vetëm një tavolinë në të cilën Sara mundi të dallonte tufa flokësh dhë degë fshese, në mes të tavolinës pa një enë qelqi me lëng të kuq. E shtyu derën për më shumë, por nuk bëri zhurmë. Në vend pas tavolinës pranë një shandani me tre qirinj pa një qenie të bërë kruspull. Kokën e kish të mbështetur në një pasqyrë mbi të cilën pështynte hëre pas herë dhe drejtonte sytë nga qielli. Më pas ajo krijesë që s’ishte më shumë se 40 kg, me thonjtë lyer me manykir të zi gërvishtte mbi pasqyrë dhe thoshtë disa fjalë të pakuptimta. Sara u tmerrua, deshi të ikte me vrap sa ajo grua ende s’e kishte parë, por nuk mundi. Qe mbërthyer në atë vend si me magji. Më pas gruaja, e cila qe e veshur me një rrobe ngjyrë të zezë punuar me grep, që të linte t’i shihej trupi i rrudhur dhe tërë kocka, mori në tokë ca flokë dhe i dogji në flakën e qirinjve. Sara u tremb se mos do ta shihte dhe u fut menjëherë pas perdes që ndante dhomën me ndërtesën. Asaj sa s’i pushoi zemra kur dëgjoi një qeshje të trashur nga nikotina e duhanit të gruas e cila tha me zë të lartë:
- Të munda edhe ty, Sara Shkëmbi!
Sara u drodh dhe rrëmbeu një shandan të vjetëruar qirinjsh që qe hedhur anash murit dhe e ngriti për mburojë. E qeshura e ngjyrur prej nikotine filloi të largohej prej saj, e cila mbante frymën nga tmerri, por që qe gati për gjithçka.
- Alo, – dëgjoi zërin e trashë të gruas xhind.
- Alo, Maria, – e mora mesazhin magjik. – Artur Shkëmbi do të ndahet nga Sara e tij e dashur. Më në fund ia arrita, – qeshi si në të kollitur, – por, eja shpejt të ta shpjegoj më mirë se pas gjysmë ore kam Arturin këtu.
Sarës iu shemb diçka përbrenda kur dëgjoi këto fjalë. U mblodh kruspull në qoshe të murit. Nga një e grisur e perdes që kushedi kur qe larë pa Xhina Xhindin në fytyrë. Qe një plakë rreth 60 vjeç, me sy të skuqur dhe tipare tepër të zeza, konturet e fytyrës i kishte të mprehta dhe po ta shihte një fëmijë ia kujtonte shtrigën e borëbardhës. Ajo se ç’hodhi në një gotë kauçuku dhe u ul në një kolltuk të vjetër duke kënduar nën zë një këngë të vjetër dashurie. Sara qe mpirë. Do t’i përballonte vallë? Shtrëngonte vazhdimisht shandanin e qirinjve që kishte në dorë. Kushedi sa herë mendoi me vete se sa dëshirë do kishte t’ia shponte fytin. Disa hapa të zhurmshëm ia ndërprenë mendimet…
- Erdhe bijë, – dëgjoi plakën Xhina,- mori fund më në fund, do fejohesh edhe ti, sepse mbrëmë fola me hënën dhe iu luta që Sara Shkëmbi të mos lindë kurrë dhe hëna ma plotësoi dëshirën. Sot vjen të marrë përgjigjen… I shkreti mendon se do ta bëj me fëmijë. Dhe të dyja qeshën me një të qeshur të mbytur pasi në çdo çast mund të vinte Arturi.
- Po hë, ç’thotë Niku? – e pyeti Xhina.
- Asgjë, – ia ktheu Maria, – më mban mirë. E ka marrë vesh gruaja e tij, por s’ka gjë se do ndahem, tash jam një vajzë e fejuar, – dhe ia dhanë një të qeshure të krisur të dyja.
- Mjaft, – tha Xhina, – tani mund të vijë Arturi, më duhet të rri e mërzitur gjithmonë se e kam gënjyer se do e bëja me fëmijë, por në fakt bëja të kundërtën se e nxisja kundër asaj engjëllushkës.
Duke qeshur dhe kollitur që të dyja zunë vend në tavolinën e vjetër. Mes tmerrit dhe ankthit Sara s’po u besonte as veshëve dhe as syve.
- O zot, – tha me vete, – kaq e fuqishme qenka kjo shtrigë? Zot i madh, më ndihmo!
Mbylli sytë dhe më pas ngriti kokën lart sikur donte ta shihte vetëm në këtë moment. Po përveç suvasë së rënë të tavanit asgjë s’i jepte shenjë. Sara psherëtiu, mbylli sytë në të grisurën e perdes dhe pa dy shtrigat që qeshnin nën zë duke treguar histori banale. Një e kollitur burri u dëgjua nga jashtë. Më pas seç foli. Qe zëri i Arturit. Sara filloi të qante nën zë.
- Domethënë, ai qenka drejtuar prej vitesh prej kësaj shtrige?
Prej vrimës së perdes Sara pa Arturin që nuk u ul kur pa gruan tjetër që i buzëqeshi provokueshëm. Mbështeti kokën në vijën ndarëse të perdes me murin dhe shihte gjithçka.
- Erdhe të keqen nëna? – i foli e para plaka me emrin Xhina.
- Erdha, – u përgjigj Arturi që nga zëri dukej se s’i pëlqente që qe e pranishme dhe ajo tjetra, Maria.
- Është mikja ime, mund të rrish pa merak, – e qetësoi me dhelpëri Xhina…
Më pas mori dy prej gotave dhe deshi t’i hidhte pije, por Arturi nuk e la.
- Jo, faleminderit, do të iki shpejt sot se jam me shërbim.
Sara në atë sekonda deshi të dilte e t’i tregonte gjithçka, por u përmbajt dhe mezi priste si do të reagonte Arturi.
- Më vjen keq, bir, – tha me një zë të shtirur Xhina Xhindi. – Mbrëmë bëra të pamundurën dhe të gjitha përpjekjet për gjithë këto shtatë vjet shkuan dëm. Hëna mbrëmë m’u përgjigj se Sara jote është e nëmur dhe s’do të lindë kurrë fëmijë.
Pas një heshtjeje të shkurtër ajo shtoi:
- Por s’ke pse mërzitesh, ti do kesh një fat dhe më të mirë, s’ke për ta besuar se ç’fat të ka trokitur në derë.
Sara i hodhi sytë nga Arturi dhe deshi të kapte reagimin e tij. Ai qe nxirë i tëri dhe këto fjalë dukej sikur e kishin shembur përbrenda si t’i kishin thënë se qe me kancer. Ai futi dorën në xhep, nxori disa kartmonedha dhe bëri të ikte pa thënë asnjë fjalë, gjë që e çuditi Xhina Xhindin, pasi siç dukej, herë të tjera kishin biseduar gjatë. Sara ndjeu derën që përplasi Arturi si me inat dhe pa Xhina Xhindin që mbeti pa fjalë. Ajo u kthye nga Maria dhe i tha:
- Mos u mërzit bijë, këtu do të vijë dhe s’ka nga t’ia mbajë, e kam rregulluar këtë punë, sa të kthehet hëna. Vetëm ti do t’i falësh fëmijë atij burri dhe askush tjetër, mos më thënçin Xhina Xhindi.
Sara sa s’u shemb përdhe dhe deshi t’i mblidhte forcat e të dilte e t’i verbonte me shandan të dyja, por s’kishte më fuqi. Truri s’i punonte, ndihej e shkatërruar. Në cep të ndarjes pa dorën e Xhindës që vuri një xhezve me kafe. Bombola e gazit lëshoi një aromë që e bëri Sarën të kollitej, por u përmbajt, vuri duart shtrëngueshëm rreth buzëve dhe mezi priste që të gjente ndonjë mënyrë për të ikur prej atij ferri. Errësira nuk e linte të shihte. Era e bombolës filloi të ndihej akoma më shumë, gratë zgërdhiheshin dhe ngaqë pinin cigare ndoshta nuk e ndienin. Sara u tremb, u ul dhe vuri veshin. Hapi sytë, rrotull nuk dinte ç’të bënte. Ia dha vrapit ashtu në errësirë pa e ditur se ku vinte këmbët… Ndjeu një shpërthim të madh… Ndërtesa ku rrinin dy gratë u përpi nga flakët…