Pse jemi keshtu si jemi? Si ndodhin ato qe ndodhin? Kur filloi dhe kur do te mbaroje gjithcka?...
Ne kemi vite mbi kete planet, por kur e kemi pyetur veten per shkakun e atyre qe shfaqen cdo cast para syve tane? Provoni te pyesni veten: Kush jam une? Mund te pergjigjeni? Po nese pyet: Pse eshte formuar universi? Ka jete pas vdekjes? A ka Zot?
Ne baze te ketyre pyetjeve rrotullohet filozofia, shkence qe studion themelet e gjithckaje. Filozofet jane te pakte, edhe pse e vetmja gje qe kerkohet per t’u bere filozof eshte aftesia per t’u cuditur me boten. Keshtu, ne mund t’i krahasojme filozofet me femijet e vegjel. Marrim nje shembull :
Nese nje femije dy-vjecar shikon dike te luaje futboll, cuditet, ndersa nje i rritur (pervec filozofit), jo. Nese shikon dike te fluturoje, femija perseri habitet, por eshte habitur edhe me perpara, ndersa nje i rritur cuditet me shume, pasi ka mesuar se njerezit nuk mund te fluturojne.
Te rriturit (jo filozofe) mund te krahasohen me insektet mikroskopike ne gezofin e lepurit (universi) qe nxirret nga kapelja e magjistarit gjate nje truku magjik. FIlozofet perpiqen te arrijne majat e qimeve te lepurit per te pare magjistaritn ne sy. Mund te themi se femijet lindin ne maje te qimeve, por me kalimin e kohes, zbresin poshte e me poshte derisa arrijne ne jeten e rendomte te te rriturve.
Filozofet (qime-ngjitesit) me te medhenj kane qene: Sokrati, Platoni, Demokriti, Aristoteli, etj. Secili ka pasur mendimin e tij mbi jeten dhe pothuajse te gjithe ishin dakort qe asgje nuk del nga asgjeja.
Ne akoma vazhdojme jeten me mendimet e ketyre filozofeve, pasi, qe ne kohen e tyre, numri i filozofeve eshte ulur ndjeshem (askush nuk merr guximin te dale nga thellesite e gezofit e t’i ngjite qimet).
Edhe pse ka akoma njerez qe vazhdojne per filozofi, pyetjet kyc qe hapin dyert e se ardhmes dhe se kaluares jane akoma pa pergjigje…
Cdo here qe nuk jam e zene me dicka, kap veten duke menduar per “gjithcka”-ne.
-Ka ekzistuar gjithnje gjithckaja apo eshte formuar nga asgjeja?
Eshte pyetja kryesore qe me mundon, pasi te dyja alternativat me duken te pamundura, por duhet te jet enjera prej tyre. Nganjehere mendoj se eshte e para, pasi s’ka se si te mos kete asgje fare askund. Ndersa here te tjera mendoj te dyten, sepse “asgje”-ja, si “asgje” qe eshte, duhet te jete dicka.
Dhe keshtu ngaterrohem fare.
-Ka Zot apo gjithcka eshte shkencore?
Sepse shoh shume njerez qe flasin per Zot , por nga ana tjeter me duket sikur gjendet nje shpiegim shkencor per gjithcka, edhe pse une nuk I njoh ato.
-Kush jam une?
Eshte pyetje tjeter e veshtire. SHume here them : une jam Elda J. Pere, por e ndjej se ka dicka tjeter, ka shume gjera te tjera qe e plotesojne kete pyetje qe asnje nuk e di.
-A ekzistojne rastesite?
Me mundon, sepse sa here ndodh nje gje e tille, mendohem per ato qe ndodhen me pare dhe besoj se dicka do ta kete shtyre “rastesine” te ndodhe.
-Ka jete ne planete te tjere?
Se do te ishte perseri nje “rastesi” nese do te ishim vetem ne, tokesoret, te gjalle ne gjithe universin dhe per ta pergjigjur kete pyetje, duhet pergjigjur ajo para kesaj.
-Eshte universi i pafundem?
Te gjithe e pohojne, por mua me duket fenomen jashtezakonisht i pabesueshem qe dicka, apo me mire gjithcka ne kete rast te jete e pafundme. Dhe pastaj, nese nuk do te ishte i pafundem, cfare do te kishte pas gjithcka-se?? Pikerisht dicka! Dickaja eshte nje pjese e gjithcka-se, domethene universi duhet te jete I pafundem!
C’ESHTE KOHA?!
C’eshte koha? Per mua eshte e thjeshte fare : koha s’eshte. Ne e shikojme dot? E prekim dot? E nuhasim dot? E shijojme dot? E degjojme? E ndiejme?...Jo, jo, jo, jo, jo dhe jo. S’eshte as konkret e as abstrakt. As I pergjithshem, as I pervecem. Per mua, pergjigjja e vertete eshte shprehja e Moony Witcher :
“Koha nuk ekziston, por vetem sherben…”
A nuk ju ve ne mendime? Qe kur e lexova, me pelqeu dhe teorine time mbi kohen e kam mbeshtetur ne ate shprehje. Provojme ta vertetojme pak. Une them: TANI, por tre sekonda me vone them perseri TANI. Kjo do te thote kohe te ndryshme, por nuk kishte vetem nje kohe, apo s’kishte fare kohe?...
Dicka po ndodh tani. Pak me vone ndodh dicka tjeter, por eshte perseri tani. Une tani po shkruaj fjalen “shkruaj”, tani po shkruaj perseri fjalen “perseri”. Tani…
Megjithate koha na sherben : Kur do te shkosh te dentisti? Pas kaq kohe…; Duhet ta heq kekun nga furra per kaq minuta.; Pas dy oresh do te shkoj nga halla… Keshtu koha na sherben. Po si eshte e mundur qe dicka qe s’ekziston, sherben, ne nuk e dime… (Sokrati) “Dhe i zgjuar eshte ai qe di ate qe nuk di…”
Ndalohet rreptesisht ri-botimi i paautorizuar i veprave te postuara ne kete
website neper website te tjera!
Perjashtim ben rasti kur shkruani emrin e vertete te autorit te vepres se
bashku me linkun zyrtar te vepres!
Shembull:
Elda J. Pere - http://sq.yourliterary.com/vepra/Hartim/Filozofia/222
Vepra te ngjashme
c'eshte kurbeti?
Lloji: Hartim
kush jeton ne kurbet
kalon jeten me siklet
sado pare me fitu
s'kalohet jeta pa njerezit e tu.
...
Shoqja
Lloji: Hartim
Mendoj se e dini se si eshte te kesh nje shoqe si moter.
Te ndash lumturin e gezimet me te, te jesh...
Pranvera ne vendin ...
Lloji: Hartim
Pranvera është një ndër stinët më të bukura,dhe është një stinë shumë e gëzuar për të...
Udhetim ne shqiperi
Lloji: Hartim
Stina e veres eshte ajo qe na ofron edhe pushimet me te gjata te vitit te cilat ne familjen time I s...
Viti 2100.
Lloji: Hartim
Ishte viti 2100.Jeta kishte ndryshuar shume.Toka ishte populluar dhe nga krijesa te tjera te cudit...
BUTRINTI
Lloji: Hartim
Ishte dita e dyte dhe e fundit e qendrimit tone ne Sarande. Ate dite kishim vendosur te vizitonim qy...
atdheu
Lloji: Hartim
Ku duket balta me e embel se mjalta?!
Ne Shqiperi ne vend te tij.
Keto vargje te Cajupit i kujtoj ...
Koha
Lloji: Hartim
Te lutem o kohe mos ik , qendro me mua , thuaji ores ti ndali akrepat njehere , perse nuk ndalen ?? ...
Arka e trasheguar
Lloji: Hartim
Si ndihesh nese do te kishe nje objekt sado te vogel te cilen te eshte trasheguar ty?Te kane thene q...
PUSHIMET VERORE
Lloji: Hartim
MENDIMI IM SE SI DO TI KALOJ PUSHIMET VERORE ESHTE QE TE SHKOJ TE DAJA TE HALLA TE TEZJA PO ASHTU ED...
28 nentori
Lloji: Hartim
Me 28 nentor 1912 Ismail Qemali ngriti flamurin në Vlore dhe shpalli pavaresine e Shqiperise.
Is...
vjeshta
Lloji: Hartim
ah sa e prisja kete dite.ditet me ere ,ditet me shi..tash pothuajse ngjyra e verdhe e vjeshtes e kap...
Komentet e fundit!
Emri:
xhansu
Email:
xhansu@gmail.com
Komenti:
je shkrimtare e papar do ecesh ne jet
Emri:
Elda J. Pere
Email:
jessicamira21@yahoo.com
Komenti:
:) flm
un do te vazhdoja te shkruaja, pavaresisht nese kam talent apo jo :)
pastaj vtm rreth 3 persona jane ne dijeni per "boten time letrare" dhe esht hera e pare qe i publikoj shkrimete mia. sbesoja te merrja ndo1 koment pozitiv
kshtu qe sh flm :))
Emri:
Elda J. Pere
Email:
jessicamira21@yahoo.com
Komenti:
me plq te shkruaj dhe e bej kte pikerisht se me plq
me vjen mir qe edhe te tjere e plq kte tek une
:))
Emri:
Cimi
Email:
kledi10@gmail.com
Komenti:
Bravo. Pergezime. E lexova me nje fryme. Te them te drejten i lexova te gjitha cfar ke shkruar ketu (rreth 5 shkrime) dhe mes ketyre rrjeshtave shoh nje shkrimtare te ardhshme. Me pelqen meditimi, fjalori, shpjegimi filozofik, gjuha e paster etj.
Kam shume per te thene por gjithsesi ky nje koment eshte.
Edhe nje here URIME.